
Savdo markazi — Chilonzordagi eng mashhur va ramziy joy. U 1964-yilda OʻzSSRning 40 yilligiga bagʻishlab ochilgan va oʻsha paytda Oʻrta Osiyodagi eng katta savdo korxonasi edi. Oʻshanda bu “geografiyaning oxiri”, shaharning yangi qurilish chegarasi hisoblanar edi. Toshkentliklar orasida yangi ulkan savdo markazi haqida afsonalar yurardi; u sayyohlarni ham, meʼmor-mutaxassislarini ham majburiy koʻrish kerak boʻlgan obʼyektlar roʻyxatiga kirgan edi. Binoda konditsioner, podvaldagi omborlardan yuk liftlari, bufet va kafe bor edi. Ikki qavat — maishiy va sanoat tovarlari, poyabzal, kiyim-kechak, mato, televizor va plastinkalar, sut va goʻsht mahsulotlari bilan toʻldirilgan — oʻnlab yillar davomida tanqislik davrida xaridorlarni oʻziga tortib kelgan.
Ochilishdagi sav34do maydoni 3 668 m² edi, unda 9 ta
maishiy va oziq-ovqat boʻlimi, jami 53 ta seksiya joylashgan edi. Xaridorlarga
qoʻshimcha xizmatlar ham koʻrsatilardi: mato kesish, katta hajmdagi tovarlarni
uyga yetkazib berish, soat gravirovkasi va taʼmirlash.
Keyinchalik meʼmorlar tomonidan oʻrganilib,
takrorlangan noyob tajriba — turar joy kvartallari orasida madaniy-ijtimoiy
xizmat obʼyektlarini joylashtirish edi. Asosiy binoning chap tomonida maishiy
xizmat korpuslari paydo boʻldi: moda atelyesi, fotoatelye, ijara punkti,
poyabzal va metall buyumlar taʼmirlash, sartaroshxona va goʻzallik saloni. Oʻng
tomonida hozir ham pochta boʻlimi ishlaydi, internetgacha boʻlgan davrda bu
yerda shaharlararo muzokara punkti ham boʻlgan. Savdo markazi yonida qishki
«Chayka» va yozgi «Raketa» kinoteatrlari qurilgan, bir paytlar favvora va
gulzorlar boʻlgan. Keyinchalik chapda «Chilonzor» restorani ochilgan.
60 yil oʻtib ham savdo markazi chilonzorliklar
hayotining markazida turibdi. Afsuski, dastlabki alyuminiy hajmli piramidkalar
bilan bezatilgan koʻrinish yoʻqoldi. Bino plastmassa bilan qoplandi, katta
reklama ekranlari oʻrnatildi. 2024-yildagi rekonstruksiyadan keyin savdo zali
maydoni avtoturargoh tomon devorlarni oldinga surish hisobiga kengaytirildi.
Hozir binoda Makro supermarketi va koʻplab doʻkonlar,
pitszeriyalar, yangi pishiriqlar bilan kafeteriyalar joylashgan. Kinoteatr
oldida Yu.A.Gagarin haykali oʻrnatilgan. Savdo markazining boshqa tomonida
birinchi, ikkinchi, uchinchi va toʻrtinchi kvartal aholisi orasida mashhur
bozor qurilgan. Gagarin haykali oldidagi maydon va qarshi tarafdagi Gagarin
koʻchasi — kechqurun stol tennisi sevuvchilar, bolali onalar, skeyt, samokat va
velosiped egalari uchun sevimli sayr joyi.
Ushbu meʼmoriy majmua mualliflarini minnatdorchilik
bilan eslaylik — toshkentlik meʼmorlar V.L.Spivak, A.B.Kryukov, A.A.Sidelnikov
va Ye.F.Yasnogorskiy.
Milliy arxeologiya markazi binosi (avval Sharq qoʻlyozmalari instituti, keyinroq Sharqshunoslik ins...
Ko‘kaldosh madrasasi yonidagi uchta firuza rangli gumbaz uzoqdan ham ko‘zga tashlanadi va Toshkentn...

1938-yilda sovet meʼmori A. I. Pavlov loyihasi boʻyicha konstruktivizm va sotsialistik realizm uslu...

Koʻpchilik toshkentliklarga Fargʻona yoʻli koʻchasidan uncha uzoq boʻlmagan joyda, sobiq Shumilov ...