
Bir vaqtlar 1899 yilda G. Svarichevskiy loyihasi bo‘yicha qurilgan Toshkent vokzali shaharning eng go‘zal binolaridan biri hisoblangan. 1899 yil 1 mayda Toshkentgacha Zakaspiy temir yo‘li yetkazildi, u Turkistonning janubini Kaspiy orqali parom o‘tkazish yo‘li bilan Bokuga bog‘ladi. 1906 yil 1 yanvarda esa Toshkent — Orenburg temir yo‘l liniyasi ochildi, bu shaharga Rossiya va Yevropa bilan savdo qilish uchun keng imkoniyatlar berdi. Vokzal binosida shahardagi birinchi katta soat o‘rnatildi.
1902 yilda bino kuchli
zilziladan zarar ko‘rdi va uch yildan keyin qayta tiklandi. Ikkinchi jahon
urushi yillarida vokzal front yaqinidagi hududlardan kelgan minglab
qochqinlarni qabul qildi va dastlab ularning ko‘pchiligi vokzal oldidagi
maydonda joylashtirildi.
Bino bir necha marta
rekonstruksiya qilindi. 1957–1961 yillarda u o‘sha davr uchun zamonaviy shisha
va betondan iborat bezak oldi — me’morlar V. Biryukov, L. Travyanko va V.
Rusanov, shuningdek muhandislar K. Kan, D. Vantannikov va S. Rijov loyihasi
bo‘yicha.
Fasadi ko‘k-yashil
plitkalar bilan qoplangan, tomidagi soyabonlar va ochiq ichki hovlilar mahalliy
an’analarni hisobga olgan, ichkarida esa Svarichevskiyning dastlabki binosidan
parchalar saqlanib qolgan. Ushbu yangi vokzal binosini sovet modernizmining
dastlabki namunalaridan biri deb hisoblash mumkin: Panoramik kinoteatr, TSUM va
Chilonzor savdo markazi faqat 1964 yilda paydo bo‘ladi.
1966 yildagi zilziladan
keyin vokzal 1957 yil loyihasida belgilangan funksional minimalizm g‘oyasini
saqlagan holda qayta qurildi. Mustaqillik yillarida bino yangi tendensiyalarni
hisobga olgan holda ikki marta o‘zgartirildi va modernizm davri brut
yodgorligidan deyarli hech narsa qolmadi.
1984 yilda vokzal yonida
«Toshkent» metro stansiy679asi ochildi. Mahalliy yo‘nalishdagi poezdlar uchun
Janubiy vokzal ishga tushirilganiga, aeroport va avtomobil aloqasi
rivojlanganiga qaramay, hozir Shimoliy deb ataluvchi vokzal shaharning muhim
transport tuguni, poytaxtning asosiy darvozasi va sovet modernizmi me’morchilik
tarixi yodgorligi sifatida qolmoqda.

Sobiq Respublika iste’mol kooperatsiyasi uyi («O‘zbekbirlashuv») binosi 1974 yilda qurilgan. Majmu...

Iso Masihning Muqaddas Yuragi Rim-katolik soborini 1912-yilda Salar daryosining baland qirgʻogʻida ...

Toshkentda 1894 yilda birinchi real bilim yurti ochilgan. Bu bilim yurtlari real deb atalgan, chunk...

Ushbu ikki bino, harbiy muhandis Stanislav Kazimirovich Glinka-Yanchevskiy tomonidan loyihalangan ...