
Тошкентда модерн услубидаги европа бинолари бармоқ билан санаб чиқилади — ҳаммаси яхши таниш. Улар орасида, умуман Тошкент меъморчилигида алоҳида ўринни Буюк княз Николай Константинович Романовнинг 1891-йилда меъморлар В. С. Гейнцельман ва А. Л. Бенуа лойиҳаси бўйича қурилган саройи эгаллайди.
Тошкентга
сургун қилинган Буюк княз тадбиркорлик билан шуғулланган ва шаҳарда бир қанча
корхоналар эгаси бўлган. У совун заводи, фотография устахоналари, бильярд
заллари очган, квас сотишни йўлга қўйган, гуруч ва пахта қайта ишлаш
корхоналарини ташкил этган. Тадбиркорликдан тушган маблағлар ҳисобига
Тошкентдаги биринчи кинотеатр — «Хива»ни қурган, шунингдек, ўз пуллари эвазига
Очлик чўлида суғориш каналларини ётқизиш билан шуғулланган.
Буюк
княз коллекционер эди. Санкт-Петербургдан олиб келинган европа ва рус
рассомлиги асарлари тўплами 1919-йилда Тошкентда Санъат музейини ташкил этиш
учун асос бўлди, ҳозир у Ўрта Осиёдаги санъат музейлари орасида энг бой европа
рассомлиги коллекциясига эга.
Буюк
княз хотирасини Тошкентда унинг кулранг-сариқ пишиқ ғиштдан қурилган саройи
сақлайди. Бино чўзилган икки қаватли корпус бўлиб, яшаш учун махсус жиҳозланган
ертўла хоналари мавжуд, у ерда ҳатто иссиқда ҳам салқинлик сақланарди. Ертўлада
кенг ошхона ҳам жойлашган эди. Саройнинг икки ёнида думалоқ миноралар қурилган,
улар бино меъморчилиги билан уйғунлашган.
Сарой
атрофидаги ҳудудда таниқли тошкентлик ботаник ва фармацевт И. И. Краузе боғ
барпо этган. Бино кириш эшиги олдида ит ҳайкаллари, зинапоянинг икки томонида
бронза буғулари туради.
Сарой
бир неча марта эгаларини ўзгартирган. 1990-йилларгача бу ерда Республика
пионерлар саройи, Ўзбекистон антиквар ва заргарлик санъати музейи, кейинроқ
Ташқи ишлар вазирлигининг қабул уйи жойлашган эди.
2020-йил
февралда Ўзбекистон Маданият вазирлиги саройда реконструкциядан сўнг музей
очилиши ҳақида хабар берди, очилиш санаси ҳали аниқланмаган.

"Маърифат Маркази" архитектура мажмуаси, Мустақилликнинг 20 йиллиги (2011 йил) муносабати билан Нав...

1901-йилда Хазина палатаси меъмор В. С. Гейнцельман томонидан махсус қурилган ўз биносини олди. Би...

Абулқосим мадрасаси (Шайх Абулқосим эшон мадрасаси) иккита замонавий бинo — Халқлар дўстлиги сарой...

Меҳмонхона “Ўзбекистон” нафақат оддий меҳмонхона, балки Тошкентнинг рамзий белгиларидан биридир. 197...